We kunnen onszelf trainen in wilskracht. Maar! Het is niet zo dat als we tegen onze zin in een stuk taart laten liggen, dat we dan, als gevolg van dit succes, de discipline hebben voor onze dagelijkse tegen-de-zin-in-buikspieroefeningen. Het is zelfs zo dat die buikspieroefeningen meer energie kosten omdat we al wilskracht voor die taart hebben gebruikt.
Wilskracht raakt uitgeput
Wanneer we te veel op wilskracht varen, komen we in een staat van ‘egodepletie’ (wilsuitputting) terecht. Deze term is in het leven geroepen door de sociaalpsycholoog Roy Baumeister die tijdens onderzoeken vastlegde dat wilskracht beperkt voorradig is. Als de voorraad wilskracht op is, lukt het niet om voorgenomen doelen vol te houden.
De valkuil, bij het stellen van grote doelen, is dat we dingen voornemen die niet haalbaar zijn. Waardoor we negatieve terugkoppelingen creëren. Grote, uitdagende doelen hebben de valkuil dat de beloning lang op zich laat wachten. Over een half jaar weeg ik … kilo, of verdien ik … euro, of ben ik nummer 1 in …
Zes maanden is een extreem lange tijd om op beloning te wachten. Dit maakt het een (bijna) onmogelijke opgave. Het heeft veel meer zin om te kijken naar wat we op de dag zelf kunnen realiseren. Maak het klein en beloon jezelf. Als een dag niet lekker loopt dan is niet gelijk je hele ambitie van de baan.
Maak kleine aanpassingen over langere tijd
Vaak, als we aanhoudend dezelfde situatie tegenkomen in ons leven, bewegen we heen en weer tussen wilskracht en wilsuitputting. In één klap veranderen lukt een paar dagen, misschien een paar weken, soms een paar maanden. Maar vroeg of laat, als we een te grote verandering verlangen van onszelf, schieten we terug in het gedrag dat we juist wilde vermijden.
Wilskracht op peil houden
Gedragspatronen zijn nou eenmaal diep ingesleten. Stelselmatig een kleine aanpassing doen is effectief omdat we daarmee langzaamaan het patroon veranderen. Beetje bij beetje. Een kleine aanpassing wordt door herhaling op den duur een automatisme en automatismen kosten geen wilskracht. Vervolgens kunnen we een nieuwe aanpassing doorvoeren. Op die manier houden we de voorraad wilskracht op peil.